Xabzenin gücü
XABZENİN GÜCÜ
Xabze Adige insanının, doğumundan ölümüne kadar yaşam felsefesidir. Yaptırımı ise toplumun kişilerle ilgili düşüncelerinin yönlenmesidir. Bazı Adige kültürü ve gelenekleri araştırmacılarına göre, Xabzenin, THE BİZE (Allah kelamı) kelimesinden türediği öne sürülmüştür. Xabzenin gücü ve evrenselliği göz önüne alınırsa bu kabul edilebilir bir varsayım gibi gözükmektedir. Xabze nedir? Yaptırımları nelerdir? Bu tamamen ayrı bir yazı konusu olacaktır. İlerideki yazılarımızda bunun üzerinde detaylı bir şekilde duracağım.
Bu yazımda sadece, Xabzenin gücünü ve evrenselliğini bir kaç çarpıcı örnekle vurgulamak istiyorum.
Bu yazımda sadece, Xabzenin gücünü ve evrenselliğini bir kaç çarpıcı örnekle vurgulamak istiyorum.
***Yüzyıllar boyunca herhangi bir yazılı kaynağa dökülmediği halde, hiç bir değişikliğe uğramadan var olması gücünün en önemli kanıtıdır.
***Belirli coğrafyalarda değişik kültürlere sahip milletler yanyana yaşarlar. Bu toplumlardan kültürü güçlü olanlar diğer toplumların kültürlerini etkilerler. Sosyolojide bu olguya baskın kültür denir. Adigeler yıllarca Ruslarla, Kazaklarla, Tatarlarla, Azerilerle, Karaçaylarla, Kars ve Artvin sınırlarıyla Osmanlılarla ve kuzeydoğudan da İran ile diğer Asya kavimleriyle yaşamışlardır. Bu sure zarfında bu ulusların kültürlerinden hiçbir şey almamış aksine buralara büyük olçülerde kültür ihraç etmişlerdir.
***Dünyadaki bütün dinler yayılırlarken, ya dinlerin doğduğu bölgelerin yada o andaki egemen güçlerin kültür ve geleneklerini de din kuralları içinde taşımışlardır. Adige Xabze buradada dinlere yamanarak gelen bu gün hurafe olarak kabul edilen bu yamaların önünde bir kale gibi durmuştur. İslamiyet'in bile yayılırken yanında götürdüğü Arap ve Emevi kültürleri de Xabze duvarına çarpmıştır.
***Bu gün dünya bilim adamı ve sosyologları, akraba evliliklerinin sakıncalarını anlatarak akraba evliliklerini önlemeye çalışmaktadırlar. Aynı zamanda insan genlerinin yedi göbek taşınabildiğini savunarak, evliliklerin yedi göbek akrabalıkların dışında yapılmasını söylemektedirler.
***Bundan asırlar önce, genetik bilimler, sosyal bilimler ve araştırmalar yokken Xabze demiş ki !!!!!! Adigelerde evlilikler yedi göbek dışarıdan yapılacaktır.
***Bu bir kaç örnek bize Xabzenin gücünü ve evrenselliğini açıkca göstermektedir. Bu devirde Xabze mi olur diyenlerin, bunların üzerinde azıcık düşünmeleri gerekir.
Orhan OCAK 14.02.2009 ESKİŞEHİR.